Verder naar onder staan een aantal tips.

Heb je een vraag over het rijden, verzorgen of onderhouden van IJslandse paarden? Of een andere vraag? Stuur Irene of Niels een mailtje en het antwoord volgt! We zullen interessante vragen en hun antwoorden hier op de website plaatsen. Wil je dat niet, geef het dan aan in je mail!
Klik hier om je vraag te stellen

I cannot teach anybody anything, I can only make them think.(Socrates)

Een paard zonder ruiter is nog altijd een paard. Een ruiter zonder paard is alleen maar een mens.(Stanislaw Jerzy Lec)

Een paard weet al hoe hij een paard moet zijn. De ruiter moet leren een ruiter te worden.


(Dit was ons trouwkaartje; een stel IJslandse truien, getekend door A.Quarles,1988, copyright.)

*Vraag:
hallo Irene,
Ik heb nieuwe ijzers onder Hulda laten zetten met de mogelijkheid om met kalkoenen te rijden.Ik vroeg me af hoe en waar je ze kon gebruiken dwz in volle sneeuw lijkt me geen probleem maar ik vroeg me af of de ondergrond zacht moet zijn of dat het ook zoals vandaag op een bevroren ondergrond zou kunnen.En of je er kleine stukken mee over de weg kan zoals bij mij.Groet Annemiek.(nov.2010)
antwoord:
In de sneeuw rijden moet je harder gaan dan stap anders klontert de sneeuw in het ijzer. Dat geldt ook bij zachte ondergrond met sneeuw, of sneeuw op gras. Altijd een hoevenkrabber meenemen onderweg.
Op het asfalt/klinkers als er geen laag sneeuw/ijs over ligt altijd stappen! met kalkoenen onder. Op bevroren aarde/ondergrond is geen probleem, maar dan moet die wel vlak zijn. Over bevroren hobbels zoals sporen enzo wil natuurlijk niet goed, alleen in stap. Ik rij wel in alle gangen over de straten als er een aangestampte laag sneeuw/ijs op ligt. Dan kun je ook wel stappen, want dan klontert het niet meer.
Heb je speciale sneeuwkalkoenen gekocht? platte! met widiapuntjes. en een sleutel (11 dacht ik)om ze aan te draaien. groeten, Irene.
*Vraag:
Ik heb een andere vraag: mijn ruin Mekkin 9 jr, gisteren geen stap tölt uit kunnen krijgen, zelfde manier geoefend, zodra je aan wilt gaan, gebruikt hij veel kracht en laat zich niet verschuiven richting tölt.Wel kunnen draven, hij heeft sinds vorig jaar het trucje ontdekt, dat hij met zijn kracht weg kan komen en laat zich dan moeilijker terugnemen, ook als je hem alleen rijdt.Met andere paarden samen is het nog sterker.Hij gaat goed vw/nw, is eigenlijk heel sensibel, maar duikt als het moeilijk wordt naar beneden en gaat 'hangen'. Vorig jaar op buitenritten gooide ik dan de teugels los om de spanning weg te nemen, hield je contact, was hij bijna niet meer te houden, legde al zijn kracht op je handen.Paardentandarts is in nov geweest, ook voor hem, dus geen mondprobleem. Ik rijd hem op dezelfde manier nu met push off, weinig tot niks met de handen.Gaat wel iets beter, kan zich niet op mijn handen leggen.Heb jij een tip?Hij is wat langer gebouwd in de rug, dus misschien meer moeite met onderbrengen van de achterhand!
groetjes, Hans(Frankrijk,feb 2010)
antwoord: begrijp ik het goed en gaat jou Mekkin in draf als je aan wil tölten? en is je vraag dus wat te doen? dan is de push off niet zo'n geschikte oefening, die is meer voor laterale paarden geschikt. dan is het belangrijk dat je hem in stap meer verzamelt, met goed gedoseerd teugel gebruik, dus zo, dat hij niet stug wordt, maar langzamer en korter gaat stappen. eigenlijk zo: bekken naar achter kantelen zitten, terugnemen alsof je wil stoppen maar dan toch op je benen en evt stem klikje door laten gaan. dan zal hij op dat moment even lateraler moeten worden in stap. is prima begin! dan probeer je het stapritme wat te versnellen, met behoud van de lichte teugeldruk. eerst zijn enkele pasjes genoeg, belonen en vw/nw laten strekken. daarmee hou je ook de stap op zich goed. als hij zijn rug gaat wegdrukken met verzamelen en aantölten kun je juist wat lichter gaan zitten, dan kan hij zijn rug rond houden. en vw/nw longeren maakt zijn rug sterker(draf) eerst niet samen rijden, of dan geen tölt vragen.
succes, groetjes, Irene.
*Vraag: Hallo Irene, Mijn volgende doel is de paarden meer de rug leren gebruiken. Ik heb net de dvd "on horseback 2", misschien ken/heb je hem? Daarop worden een aantal oefeningen voorgedaan om meer over de bovenlijn te kunnen werken, zowel aan de longe als onder het zadel en te zorgen dat er geen diagonale en laterale verstijving optreed.Wat is jouw idee hoe je dit het beste kunt opbouwen in tijd en afwisseling in het werk?Hoeveel x per week bijv in het zadel/aan de longe en hoelang werk je dan gemiddeld om het leuk te houden voor het paard.
heel erg bedankt voor je tip! vr.gr. Hans(Frankrijk)
antwoord:
hoi Hans, ik ken en heb de DVD ook, en vind hem erg goed. De push-off oefening is alleen niet voor iedereen geschikt, want dat moet wel met beleid...
Ik vind 4 keer rijden en 1 keer dubbellongeren of 3 keer rijden en 2 keer longeren ideaal. het liefst verdeeld over de week. Als het paard aan de dubbellonge al goed over de rug loopt is 1 keer per week wel o.k. en dan ongeveer 20 minuten, vooral draven. Om het voorwaarts/neerwaarts te leren is deze bevestiging eerst het beste:
de lijn(musketon) aan beide kanten door de ringen van de longeersingel op de schouderhoogte, dan naar het bit , dan naar beneden onder de borst vasthaken, ik ga er even vanuit dat je daar een ring hebt zitten. dan is de weg naar beneden simpel. zodra hij dat doet, nageven en braaf zeggen. en natuurlijk een niet te grote longeerplek afzetten, 12x12 tot 15x 15 m. rijden ongeveer 45 min., ook afhankelijk van wat je wil. afwisselen van gangen enz. is wel nodig, maar dat verschilt erg per paard en trainingsstaat, daar is zoveel over te zeggen dat dat hier niet zo snel kan.
Een wedstrijdpaard bv moet conditie hebben maar ook kort maar krachtig getraind worden om de bewegingen energiek te houden. Gewoon grondwerk, zoals werk aan de lange lijnen is ook leuk en goed, maar daar moet je ook weer instructies bij hebben.
Ik hoop dat je zo voldoende weet. anders vraag maar hoor!
Irene.
------------
Wat tof dat je zo'n vraagbaak hebt op je site en je vraagt er ook nog niks voor. hartelijke groeten en veel dank! Hans, dec. 2009.

*Vraag: Je hebt me ooit eens verteld dat het langzame, verzamelde draven bij het werken aan de lange lijnen niet handig is in verband met de tölttraining. Zou je me nog eens kunnen uitleggen? Imre Veen, maart 2009.
Antwoord:
als je een paard wil intölten, moet je hem verzamelen. voor die verzamelde draf ook, dus moet je ook nog eens onderscheid maken tussen 2 gangen met het verzamelen; wordt het nog ingewikkelder van voor ruiter en paard. vooral bij een paard dat de tölt niet zomaar aanbiedt als je hem verzamelt. het is dus eerst handiger te proberen een laterale beweging uit de verzameling te verkrijgen, dan een diagonale. natuurlijk kun je wel op de grond het principe van verzamelen op zich oefenen; het accepteren van opdrijven en inkaderen (hij mag niet zozeer sneller gaan lopen) enz. Als hij dan gaat draven is-ie óf niet genoeg verzameld, of je krijgt (bijna) piaffe. tuurlijk kun je een ijslander het ook wel leren om zo te draven, maar dan is het beter om dat te doen als de tölt er ook al is. met niet-gangenpaarden is het allemaal veel simpeler. Irene.
*Vraag: Hij staat intussen ook op ijzers. Hij tikt zichzelf in draf aan met zijn achterhoeven nu hij op ijzers staat. Dat zal wel beter worden als hij er wat meer aan gewend is, maar heb je misschien tips hoe ik daar met rijden wat verbetering in kan brengen? september 2009.
Antwoord: Dat aantikken komt door onbalans. Gaat vaak vanzelf over. Je kunt uitproberen of je met lichtrijden of juist doorzitten verbetering krijgt. En het tempo maakt ook verschil, meestal helpt wat langzamer gaan, maar soms ook juist sneller. Rechtrichtende oefeningen zijn ook erg belangrijk. je kunt volgende keer vragen of de smid het achterijzer iets verder naar achter wil leggen. Dan tikt hij aan met de hoefpunt ipv het ijzer, of zelfs helemaal niet. Irene.
*Vraag: Is het bij mijn paard nodig om bitschijfjes te gebruiken? Marinke Bos, september 2009.
Antwoord: als het bit schuift is het lastiger om het paard beter aan de hulpen te krijgen omdat ze dan dus ontkomen kan aan de juiste inwerking. Het is (in dit geval) erg genoeg om er iets aan te doen, want het bit moet gewoon op de plaats blijven, omdat jouw bit best ruim zit verschuift het ook sneller. De kneveltrens kan ook; ik gebruik de kneveltrens graag bij jonge paarden want die helpt ze sturen te begrijpen omdat het ook tegen de wang duwt (aan de andere kant dan je aanneemt dus). Het is een zacht bit. ze zijn goedkoop, maar je moet er lusjes bij hebben anders kantelt ie. maar schijfjes kunnen dus in dit geval net zo goed. Het bevestigen van de schijfjes aan het bit: tegenwoordig zitten er sleufjes in en dan wil het makkelijk. Of de bitringen in de bankschroef vastzetten en dan eerst aan 1 kant de schijf erover trekken . Warm maken, talkpoeder kan ook helpen. Irene.

TIPS:


*De inzichten zijn de laatste jaren nogal veranderd, over paardenwelzijn, hóe paarden leren enz. Vroeger, en helaas op bepaalde plekken nog steeds wel, werd je geleerd dat je "hem maar moet aanpakken, want jij bent de baas". Dat dit vaak gepaard ging met veel onkunde moge duidelijk zijn. De gevolgen waren er dan ook naar: veelal ongelukkige ruiters én paarden, die elkaar niet begrepen, laat staan tot een harmonieuze samenwerking konden komen. Dat kan bovendien ook sneller tot gevaarlijke situaties, ongelukken, blessures e.d. leiden. Dat kan beter, goede instructie en ook lezen over hoe paarden leren, nl. vooral via goede timing en beloning. Irene kan je er evt. ook meer over vertellen in een theorie en/of praktijkles.

*Neem zoveel mogelijk kennis tot je; na kennen komt kunnen. Als je jong bent weet je nog niet zoveel, maar wil je lijf nog goed. Later weet je meer, maar wil je lijf niet meer altijd meewerken. Dus...

*Er zijn helaas nog steeds mensen die de overgang van draf naar tölt een goede "oefening" vinden, met name voor Viergangers. Het is geen oefening en al helemaal geen goede. Het is uit den boze...Wat gebeurt er n.l. in feite? Je breekt de drafbeweging (van 2 takt naar 4 takt). Als je die overgang vaak rijdt, zal je paard als het draaft, en jij gaat iets zwaarder zitten, legt je been aan en/of komt aan de teugels, gauwer in tölt schieten. Dat kan je bedoeling misschien zelfs wel zijn, maar zo wordt je paard steeds moeilijker te verzamelen in draf (je kan nog moeilijk of helemaal geen halve ophoudingen meer maken) én zo loop je het risico dat je paard makkelijk gebroken draf ontwikkelt, in elk geval komt het de zuiverheid van de gangen niet ten goede!
Overgangen tussen tölt en de andere gangen moeten zoveel mogelijk via stap gereden worden, om de gangen goed gescheiden te houden. Een diagonale vierganger is beter (aan/in) te tölten door hem te verzamelen in stap, tot hij laterale pasjes maakt (laterale spanning opbouwt en zodoende laterale bewegingen aanleert) en dat doorzetten naar tölt. (Het voert hier te ver om uit te leggen hoe vervolgens verder met de tölt aan de slag te gaan.) Daarbij kun je de spanningsboog(rond, convex) ook veel beter in zijn lijf opwekken en vasthouden. Want rijkunstig gezien is van draf naar tölt rijden ook geen goede overgang; je moet dan n.l. meestal nogal (onharmonieus) inwerken aan de voorkant en zwaar zitten, om de tölt te verkrijgen, wat gemakkelijk een holle rug en valse oprichting in de hand werkt! Met alle gevolgen vandien. Je rijdt eigenlijk tegen de rijprincipes in: van voor naar achter i.p.v. van achter naar voren. Als het (door flink te drijven) wel makkelijk lukt om van draf in tölt over te gaan, waarom zou je het dan niet vanuit stap op de goede manier doen? En als het moeilijk gaat, is er óók geen reden om het niet vanuit stap op te bouwen, zodat het niet met teveel inwerking gepaard hoeft te gaan.
Als je de overgang heel makkelijk en zonder grote hulpen kan rijden, betekent het alleen maar dat de draf onstabiel is (met weinig 2 takt en met weinig of geen zweefmoment) en dat de tölt (te diagonaal, oftewel te veel diagonale ondersteuning heeft) en draf waarschijnlijk erg dicht bij elkaar zitten, wat niet voor de zuiverheid van beide gangen pleit. En dan heb je ook geen reden om deze overgang te rijden. Waarschijnlijk maakt je paard zijn rug inderdaad hol en verlies je zijn achterhand bij de overgang. Voor Vijfgangers geldt hetzelfde. Vaak is de draf bij vijfgangers al minder uitgesproken en/of minder stabiel en dat verergert alleen maar door de draf opzettelijk te breken naar 4 takt. Er zijn uitzonderingen; bij hele goede, gevoelige ruiters en alleen onder bepaalde omstandigheden zou het wel eens een overgang kunnen zijn die een enkele keer ergens goed voor is. Bijvoorbeeld als een paard onbedoeld zelf van tölt in draf valt en de ruiter hem DIRECT terugzet in tölt, maar eigenlijk is de ruiter dan zelf al te laat geweest met bijdrijven en opvangen (en een hele goede ruiter gebeurt dat niet of zelden) en dan geldt hetzelfde principe vanuit dezelfde redenen alweer; terug naar stap en opnieuw op de juiste manier verzamelen en aantölten. Dat is de manier om de tölt geleidelijk uit te bouwen. Hou dus het liefst de stap als scheiding tussen de gangen tölt en draf. Voor de andere gangen geldt dat deels ook. Lees ook eens in het boek van Walter Feldmann hierover. (Islandpferde Reitlehre; deze "blauwe bijbel" staat vol met nog immer goede wetenswaardigheden.) Ik heb nog nooit een paard meegemaakt dat een goede, taktzuivere tölt ontwikkelde door hem bij wijze van training van draf naar tölt te rijden. Het enige wat je ziet gebeuren is dat de takt/beenzetting een (erg) gebroken diagonale beweging wordt, oftewel "draftölt of töltdraf". Dat kan niet de bedoeling zijn (dat de tölt en de draf steeds dichter bij elkaar komen te zitten.) Je krijgt dan gemakkelijk een "Gangsalat". Dus in principe rij je de overgang van draf naar tölt liever niet!!! Iedereen die genoeg van bewegingsafloop en gangenleer begrepen heeft snapt dat. In ruim 40 jaar cursussen van topruiters/instructeurs heb ik gelukkig ook nooit de aanwijzing gekregen om van draf naar tölt te rijden. Op elke regel kan een uitzondering zijn, maar als je instructeur zegt dat je dit moet doen, vraag dan waarom en hou de logica in de gaten en beslis dan of het oké is! Als een paard uit ZICHZELF van draf naar tölt gaat, is het zaaks om met de juiste drafhulpen (zie ook mijn artikel over laterale tölttraining) de draf verder uit te balanceren, zodat je de draf ook goed kan uitrijden. dering zijn, maar als je instructeur zegt dat je dit moet doen, vraag dan waarom en hou de logica in de gaten en beslis dan of het oké is! Van tölt naar draf rijden is wel een optie, om het paard te lösen, maar pas op dat niet te vaak te doen, want dan kan een paard te gemakkelijk leren om maar te gaan draven als het wat moeilijk wordt in tölt. Mijn mening heb ik recent geverifiëerd bij enkele succesvolle Internationale buitenlandse toptrainers. Van draf naar tölt rijden staat ook nooit in de goede boeken over gangentraining. Het is geen oefening maar doet afbreuk.

*Wanneer gebruik je een deken bij je IJslander? In principe hoeft een Ijslander nooit een deken op. Behalve als ze erg bezweet de kou in gaan, dan kun je voor een paar uur een Fleece-of wollen deken op doen. Daarna is de vacht droog en kan de deken weer af! Als je paard niet of nauwelijks geschoren is, is een deken niet nodig; paarden, en zeker IJslanders, hebben het snel te warm! Als ze om een of andere reden droog moeten blijven, kun je een regendeken op doen. Bij ziekte of hoge leeftijd is het natuurlijk een ander verhaal. Maar dan nog; de vacht van een (gezonde) IJslander werkt isolerend, juist als hij niet door een deken platgedrukt wordt. Beschutting, mogelijkheid om zich te bewegen en goed voer, vooral ruwvoer, is het belangrijkste om op temperatuur te kunnen blijven.

*er zijn een aantal manieren/oefeningen om tölt die te lateraal is te verbeteren; Achterwaarts gaan (wel rechtuit en wel "over de rug"= met nagegeven halshouding) en dan aantölten. Achterwaarts is n.l. een diagonale beweging die dan als het goed is nog even blijft bestaan. Energieker rijden, tempo aanpassen aan het tempo waarin je paard het beste takt vindt, halthouden-aantölten-halthouden, slalom, schoudervoor, galopsprintjes/galop aanspringen en tenslotte de oefening "push-off". Maar die moet je onder goede begeleiding leren! Ik denk dat sommige instructeurs dit niet gebruiken, want het is geen klassieke methode. Echter bij laterale tölt kan het wel degelijk nuttig zijn. Hij staat mooi in beeld gebracht op de DVD's van Eyólfur Ísólfsson ; á Hestbaki 1, 2, 3. Daarnaast kan het handig zijn om je beslag te veranderen in zwaardere ijzers voor, en/of zolen, gewichtsschoenen, je harnachement te veranderen enz. Raadpleeg een ervaren instructeur voor de beste manier. Het begint vanzelfsprekend met rijkunstige oplossingen. Je moet je paard leren "lösen". Er is nog veel meer over te vertellen. Je mag mij natuurlijk ook altijd trainingsvragen stellen! En lees vooral mijn artikel onder Extra's over dit onderwerp.

*Als je paard gedragsproblemen heeft in de omgang, in de kudde of met trainen/rijden, is het misschien nuttig om Bachbloesemtherapie toe te passen. Lees er meer over onder menu Bloesemtherapie.

*Als je paard erg zweet, is het raadzaam om hem electrolyten te geven om de uitgezweten lichaamszouten (electrolyten dus) snel aan te vullen. Dit is nodig om uitdroging en vermoeidheid te voorkomen. Een paard moet altijd de beschikking hebben over een mineralenblok, maar dat werkt niet hetzelfde als electrolyten aanvullen. Als paarden zweten dan verliezen ze electrolyten, waarna ook water uitgezweten wordt. Door het uitzweten van electrolyten wordt de verhouding van de hoeveelheid water in het lichaam hoger en de hoeveelheid electrolyten lager. Paarden krijgen daardoor minder dorst en drinken bij uitdroging dan ook niet genoeg. Ook heeft het drinken van alleen water niet direct resultaat om uitdroging tegen te gaan. Het lichaam denkt immers dat er genoeg water in het lichaam is en zal het niet automatisch opnemen in de darmen. Daarbij zal het lichaam meer water mčt electrolyten gaan uitscheiden via de nieren, zodat de uitdroging zelfs nog erger wordt. Uitdroging is te voorkomen door het water en de electrolyten, die met het zweet verloren zijn gegaan, aan te vullen. De toevoeging van electrolyten is dus erg belangrijk. Wel goed kijken naar de toediening en dosering. Electrolyten kunnen het beste in combinatie met water toegediend worden. Het gevolg van electrolyten toedienen zonder voldoende vocht heeft als gevolg dat de zouten uit het product in te geconcentreerde vorm in de dunne darm komen en daar juist water vanuit het lichaam aantrekken. Het gevolg is dat het paard nog meer vocht verliest via de darmen i.p.v. dat het paard de electrolyten gaat opnemen, met een nog sterkere uitdroging tot gevolg. Leer je paard water met elektrolyten te drinken, desnoods door wat appelsap of limonade door het water te doen. Als het dan nodig is, bijvoorbeeld op een wedstrijd dan zal hij het water met electrolyten willen drinken.


*Een goede afwisseling met rijden is dubbellongeren. Je paard kan makkelijker dan met een ruiter erop aanleren om voltes op beide handen te lopen en ook verschillende hoofdhoudingen, vooral voowaarts-neerwaarts. Dat maakt hem sterker en soepeler. Het kan ook snel even als je wat minder tijd hebt om te rijden. Bovendien kan je hem op die manier af en toe zien lopen, wat ook handig is om zijn bewegingsmechanisme te checken. Het is wel iets wat je even moet leren (en je paard ook) dus als je onervaren bent kun je er beter even iemand bij halen om het je te leren.

*Als je met je paard aan de hand loopt, kun je beter de beugels omhoog opsteken, dat is veiliger en hij stompt niet af doordat de beugels tegen zijn buik slaan. Er zijn ook speciale clips voor aan het zadel om de beugels op te steken.

*Pas op met ijzer in voer en likstenen (rode dus vooral!). Als paarden slootwater (roodbruine kanten duiden op veel ijzer, vaak in veengebied) of water uit een ijzeren vat drinken (roest), kunnen ze teveel ijzer binnen krijgen. Dan is de kans op ijzerstapeling in het lichaam heel groot, en daar kunnen ze ziek van worden en het kan zelfs fatale gevolgen hebben. Symptomen zijn o.a. moeheid; veel liggen. Je kan dan vragen om je paard zijn bloed op o.a. ijzer te laten onderzoeken. Als er sprake is van stapeling, moet je zorgen dat hij nooit meer ijzer krijgt, want de stapeling betekent dat hij het niet afbreekt en dus het probleem steeds gevaarlijker wordt. Vaak is het water de boosdoener, dus check wat voor water je paard krijgt. Af en toe wat ijzer in water is niet zo erg, maar constant en langdurig dus wel. Beter is leidingwater of regenwater te geven, of af te wisselen.

*Als je een plek hebt waar je onkruid wilt verwijderen, kun je het makkelijk en snel doden met schoonmaakazijn (in een gieter of bloemenspuit). Het is minder schadelijk dan vergiftige onkruidbestrijdingsmiddelen en het werkt heel goed. Ook strooizout werkt.

*Als je paard lastig is door stress, bijvoorbeeld bij de hoefsmid, kun je hem afleiden met een likblokje. Dit zijn mineralenpasta's met een smaakje, die in een bakje zitten. Te koop bij ruitersportzaken. Het is beter dan optreden, zo voorkom je negatieve ervaringen.

*Om je paard in te smeren met bijvoorbeeld een eczeem-emulsie, is het erg handig om de emulsie over te schenken in een gebruikt en goed uitgespoeld haarverfflesje. Daar zit een klein doseertuitje (met dopje) op, waardoor je precies kunt doseren, zelfs tussen de manen. Zo kun je veel effectiever en zuiniger smeren.

*Als je veulen aan de staart van je merrie knaagt, kun je de staart daartegen beschermen door deze in te smeren met prikkend spul, zoals tijgerbalsem, midalgan of sambal. Het mag natuurlijk niet vergiftig zijn. Cribox is er speciaal voor.

*Het is ook goed mogelijk om je paard(en) te ontwormen zonder chemische middelen. Als de infectiedruk laag is(weinig paarden op veel weide, goed mestvrij gehouden) en de paarden niet reeds een grote worminfectie hebben, kun je ze ook behandelen met natuurlijke anti-wormmiddelen. Er zijn enkele goede middelen op de markt. Je kunt het dan bijvoorbeeld preventief inzetten. Als je af en toe de mest laat controleren op eitjes, kun je je strategie bepalen. Het gaat de resistentie tegen (die treedt steeds vaker op bij de chemische middelen) en het is veel gezonder voor de paarden en het milieu. Het is eigenlijk inmiddels niet meer raadzaam om preventief(dus juist als je niet weet of de paarden wormen hebben)te ontwormen met chemische middelen. Dat zegt ook de GD.! Een uitgebreider artikel van Irene over ontwormen vind je in het menu Extra's.

*Er is een duidelijk verband aangetoond tussen grazen in de buurt van Esdoorns en het ontstaan van ernstige Atypische Myopathie bij paarden. Dit komt steeds vaker voor....Schimmels in de boom zijn de boosdoeners. De afgevallen bladeren en zaden bevatten ook de schimmels, het lijkt erop dat die zelfs het gif afgeven aan het gras. Het is dus zonder meer erg gevaarlijk als de paarden kunnen grazen waar esdoorns in de buurt staan. Let vooral op nieuwe esdoornplantjes die (vooral in het voorjaar/zomer) na het ontkiemen tussen het gras groeien. Zeker in de koude/natte periodes van het jaar is het risico op A.M. groot. Dus let op en neem de nodige maatregelen om deze bijna altijd dodelijke ziekte te voorkomen. Maatregelen zijn: de bomen weghalen (na omkappen groeien ze nog steeds weer aan, dus blijven knippen enz.) of de paarden verplaatsen. En anders iedere dag nauwkeurig de wei controleren.

*Pleidooi voor hoefbescherming; hoefijzers of hoefschoenen:
Tenzij je alleen maar over zachte bodem rijdt en je ook echt geen problemen met de extra gangen hebt (en je paard ook niet!!!), vind ik het beter om je paard niet blootvoets te laten lopen... IJzerloos, alleen (Natuurlijk) Bekappen, ik heb er zelf geen ervaring mee, maar ruiters om mij heen wel en dat bleek vaak uiteindelijk toch niet zo positief. De manier waarop we paarden houden kan best o.k. zijn, maar ís niet in de natuur. De ervaring leert dat paarden op stenige bodem en zelfs gewoon asfalt toch gevoelig lopen zonder iets onder hun voeten. Ik vind dat niet zo gek. Op een paard rijden is sowieso niet natuurlijk. Als we dat toch willen doen, laat het paard ons dan in elk geval pijnvrij kunnen dragen! Het gevaar is dat de hoeven echt te kort worden, vooral in de toon. Ik spreek uit ervaring met IJslanders. Vaak heb ik gezien dat blote(en korte) voeten de gangen van de paarden steeds korter maken. (Ik herken ze zo, zonder de voeten te hebben gezien, aan de manier van lopen….) Tot het zelfs verkrampt gaat worden. Dan ontstaat er een verschuiving in de takt, meestal naar lateraal. Dit zie je dan terug in ALLE gangen. (behalve draf natuurlijk, maar die wordt er dan ook niet beter op; moeilijker, korter, tot verdwijnen toe) Die paarden krijgen blokkades die zich vastzetten in de rug. De hele bewegingsafloop wordt slechter. Het is niet ondenkbaar dat die paarden zich onprettig voelen met rijden, of zelfs pijn hebben. Als dat te lang duurt, komen de gangen die hij eigenlijk had nooit meer net zo terug! Of alleen met veel goede correctietraining én het juiste beslag. In mijn ogen mag de reden voor blootvoets rijden nooit een financiële zijn. Als je geen geld hebt voor beslag dan kun je misschien beter ook geen paard houden. Natuurlijk kleven er ook wel nadelen aan (traditioneel) beslag, zoals de gaten die in de hoeven komen met nagelen, en dat de hoef minder kan uitzetten. Maar ik ben van mening dat zeker bij gangenpaarden beslag (of hoefschoenen) onontbeerlijk zijn, evt. ook om de balans te helpen. Balans is bij gangenpaarden nóg belangrijker dan bij driegangers. En als een paard langdurig slecht loopt, is dat ongunstig voor zijn mentale en fysieke ontwikkeling. Een goede hoefsmid maakt de hoeven niet te kort, en nagelt netjes. Zolen of ringen geven extra demping. In een periode van (winter)rust, kan het beslag eraf en kunnen de hoeven ook "bijkomen".

*Als je niet wil dat je paard een streng uit zijn (lange) staart trapt bij het uitladen uit de trailer, kun je de staart simpel met een elastiek iets hoger opbinden.

*Als je paard hoest van hooi, kun je het hooi beter nat maken. Een bak met lauwwarm water en daar het hooi in dompelen is een goede manier. Koud water "pakt" het stof niet goed. Water erover heen gooien helpt niet voldoende, want dan dringt het water niet in de hele plak door. Lang laten weken maakt het hooi minder smakelijk en onttrekt voedingsstoffen aan het hooi. Natuurlijk moet je altijd hooi van goede kwaliteit geven. Maar helaas hebben of ontwikkelen sommige paarden een overgevoeligheid voor het stof wat altijd vrij komt uit hooi.

*Als de paarden in het voorjaar hun wintervacht loslaten, vinden de vogels het winterhaar fijn materiaal om in hun nesten te verwerken. Dus wat laten liggen voor de vogels is wel aardig. Maar laat liever geen mamen en staartharen slingeren, want daarin raken de jonge vogeltjes verstrikt op het nest en dat betekent vaak hun dood...

*Droge paardenhoeven worden niet beter van alleen met (hoef)vet insmeren, er moet ook vocht in de hoef. Wat goed werkt is sla-olie met azijn mengen en erop smeren met een kwast. Er zijn natuurlijk ook goede vochtinbrengers te koop.

*Sommige mensen denken dat paarden in de winter hun dagelijkse hoeveelheid water uit sneeuw kunnen halen. Niets is minder waar. Een paard drinkt op een zeer koude dag gemiddeld 25 liter water. Uit 5 liter sneeuw kan een paard 1 liter water smelten. Een paard zou dus al gauw 125 liter sneeuw moeten eten om aan zijn vochtbehoefte te voldoen! Feit is dat dit 'smelten' enorm veel energie vraagt. En de kans op koliek neemt alleen maar toe. Om te kunnen eten moeten paarden genoeg drinken. Dus ook in de winter moeten paarden geregeld of permanent voldoende goed water kunnen drinken.

*Als je kalkoengaten in de hoefijzers hebt laten maken, bijvoorbeeld om met kalkoenen(diverse soorten te koop en toepasbaar, ook wel proppen, stiften of stoten genoemd) in de sneeuw te kunnen rijden, is het altijd een hele klus om de gaten schoon te maken voor je de kalkoenen er in kan draaien. Daar zijn "stobjes" voor, rubber dopjes die je direct na het beslaan in de gaten kunt doen. Goed diep in de gaten duwen tot ze vlak aan de oppervlakte liggen (bv met een schroevendraaier erin duwen) Dan hoef je die stobjes er alleen maar uit te halen(wil goed met een hoefnagel) en de gaten zijn schoon en het schroefdraad blijft er langer goed door. Ze zijn verkrijgbaar bij de ruitersportzaak voor ongeveer 2 euro voor een stuk of 20. Er bestaan ook speciale scherpe pennetjes met aan de andere kant een schroefdraadborstel. En er bestaan schroefdraadsleutels, waarmee je het schroefdraad nog wat kan uitdraaien. Als je in de sneeuw wilt rijden, moet je natuurlijk sneeuwkalkoenen hebben, die zijn vrij plat en hebben een widiapuntje. Over sneeuw kun je het beste wat sneller rijden, dan plakt de sneeuw niet als klompen onder de ijzers vast. Zonder ijzers heb je er overigens nauwelijks last van en glij je ook minder. De hoefzolen insmeren met vet helpt ook tegen het plakken. En zolen tussen de hoef en het ijzer helpen ook tegen plakken(maar die kunnen wel een beetje invloed hebben op de takt.). Heb je geen zolen van de smid genomen, dan kun je ze voor de sneeuw zelf nog maken! Je neemt een oude rubberlaars en knipt er zolen uit van de schacht.(maat nemen: onder de hoef de binnenkant van het ijzer aftekenen op papier). De zolen druk je een klein randje tussen het ijzer en de hoef. Als je gaat rijden in de sneeuw is het altijd wel handig om een hoevenkrabber mee te nemen.

*Om je paard mooi te laten glimmen kun je hem oppoetsen met een flinke dot vette (ongewassen dus) schapenwol.

*Als je op wedstrijden je zadel in de trailer hebt hangen, kun je het dieven lastiger maken door er een ketting met slot aan te hangen, vast aan een onderdeel van de trailer.

*Als iemand wil weten waarom IJslanders paarden zijn en geen pony's: de stokmaat doet er niet toe. Pony is de benaming van alle paarden onder 1.48 m. stokmaat EN direct terug te voeren op een ras uit UK, zoals Shetland, Welsh, New Forrest. Anders spreekt men van paard, hoe klein ook. Bijvoorbeeld: Falabella, IJslander, Fjordenpaard, Haflinger, Mongools paard en nog veel meer rassen: allemaal klein maar toch geen ponyras. (Klein paardenras.) De Britten hebben het verschil in benaming tussen pony en paard bedacht, elders, zoals op IJsland en in Mongolië kende men dat verschil niet en noemde men zijn kleine (en grotere) paarden gewoon paarden. Als een paardenras niet uit Groot-Brittanië komt, spreek je dus van een paard!

*Als je de hik hebt moet je aan witte paarden denken. Het helpt echt!

*Als je paard zich verveelt in stal, paddock of kale wei, kun je hem takken van wilg, berk, els of hazaelaar geven. Naast het gewone voer natuurlijk. Knabbelen aan schors en twijgjes is een gezond tijdverdrijf. Van wilg niet teveel tegelijk geven, want dan worden paarden sloom! De stof die in aspirine zit tegen pijn, is dezelfde die in wilg zit. De restanten/takken die de paarden niet meer afknagen kun je bijvoorbeeld gebruiken om een houtwal van te maken.

*Om de mondhoeken van je paard te beschermen tegen kloofjes en eelt, kun je er vóór en evt. ook na het rijden wat olie(bijv. Johannesolie) of vet(Calendulazalf) op doen. Voorkomen is beter dan genezen...Belangrijkste is natuurlijk met zachte hand te rijden.

*Voer omgooien, knoeien, van elkaar afpikken enz. is verleden tijd als je je paard een emmer omhangt. Zo kun je de paarden ook makkelijk verschillend voer, verschillende hoeveelheden, of zelfs medicijnen erbij geven. Het idee is al oud, vroeger hing men het paard de haverzak ook al om. Je hoeft er niet steeds bij te staan en kunt ondertussen andere dingen doen. Een paard leert het snel normaal te vinden en wacht rustig met de emmer om als het op is. Wel opletten dat (jonge) paarden er niet hun benen in stoppen, bijv. als het paard zich wil krabben of zich van de emmer wil ontdoen. Of het paard probeert te drinken en dan loopt de emmer vol...Kortom, het paard moet wel binnen bereik blijven; dus doe het nooit bij een wegloperig paard in een grote wei, en zeker niet in de buurt van een waterton.
Hoe maak je zo'n emmer:

Koop een 10 L. plastic emmer en 1,5 m. sisaltouw van 1 cm. doorsnee. Maak met behulp van een verhitte dikke schroevedraaier of spijker een gaatje aan elke kant onder de rand. Haal het touw erdoor en leg een knoop aan de buitenkant. Dan pas je de emmer bij je paard; er moet nog voer onder zijn neus passen, maar het touw moet niet te lang zijn. De neus van het paard mag niet over de rand van de emmer raken. Dus: de paardeneus moet ongeveer halverwege in de emmer zijn. Vervolgens leg je de tweede knoop aan de andere buitenkant, nadat je het touw van binnen naar buiten door het gaat hebt gestoken. Laat het hengsel wel aan de emmer zitten, is handig met dragen.

*Het is ook leuk om de naam van je paard op de emmer te plakken met kant en klare plakletters. Wil het beste op een nieuwe emmer, eerst afnemen met ammonia.

*Emmers van binnen af en toe schoonmaken, want etensresten kunnen bederven en ziektekiemen, zoals schimmels bevatten.






*Als je hooi gaat opslaan is het goed om er een handje zout over heen te gooien. Dit trekt het vocht er nog verder uit, zodat het hooi minder snel gaat schimmelen en de paarden vinden het nog lekker ook.

*Als je zwarte ballenboots gebruikt, kun je die met witte leerverf wit maken. Als ze dan eens afvliegen in het bos, vindt je ze makkelijk terug.

*Bij ruinen kun je (liever niet vaker dan 2 keer per jaar) de koker wassen. Dit omdat ze niet dekken, dus bij (volwassen) hengsten die niet dekken kan het ook nodig zijn. Doordat ze niet dekken, worden ze niet schoon. Daartoe neem je een emmer lauwwarm water en een oud washandje, liefst gewoon alleen schoon water gebruiken. Latex handschoenen er bij aan is wel aan te raden. Dan ga je met het natte washandje voorzichtig in de koker. Je kunt dan heel diep vuil er uit wassen. Pas op, sommigen paarden laten het niet toe en kunnen gaan schoppen. Je kunt ze ook een beetje belonen met een lekkernij, om het te leren toestaan. De meeste paarden vinden het echter wel prettig, omdat het jeukt als er veel vuil zit. Sommige paarden ontdekken zelfs dat het prettig is om uit te schachten als je wil schoonmaken. Dat is natuurlijk ideaal. Er zijn vast trucjes voor, een paard is overal op te conditioneren. Als je het nooit schoonmaakt kan er peniskanker ontstaan. Als het paard eens uitschacht en je ziet dat er veel korsten aan de penis zitten, kun je die er voorzichtig af halen. Kijk dan even of er bij het plasgaatje geen dikke kluit zit, plassteen of "boon" genaamd. Die kan echt problemen geven, pijn, ontstekingen en zelfs de plasstroom tegenwerken. Dan kun je evt. de dierenarts vragen om het paard een beetje suf te maken, dan zal hij meestal uitschachten en kun je de boel goed schoonmaken. Er zit echter een klein risico aan dat het paard uitgeschacht blíjft...
Het is niet gek om de koker te wassen! Vroeger moest men bij de Cavalerie elke week de kokers van alle ruinen wassen! Dat is wel wat overdreven. In het voorjaar, bijv. als de wintervacht er (bijna) uit is, en in het najaar als het paard in de zomer veel gezweet heeft, is een goede tijd om het te doen. Vaak zie je ook wel kluitjes vuil aan het (winter)haar hangen en stinkt hij ook in die omgeving. Dan weet je dat het nodig is! Er zijn ook paarden die vanzelf schoon blijven, dat komt omdat ze minder smegma/huidvet produceren. Die hoef je dan ook niet te wassen, maar als ze uitschachten altijd even kijken of alles er normaal uitziet. Wat losse velletjes hoef je er niet af te halen! Trouwens, de kleur van het vuil kan varieëren van zwart naar donkerrood! Alleen als het echt op bloed lijkt is het tijd voor nadere inspectie. Onderzoek in 2014 heeft uitgewezen dat het wassen, zelfs met water alleen, de bacteriegroei verhoogt, doordat de balans verstoord raakt. Dus alleen als het echt nodig is kun je het doen.

*Groene Leem is bij de meesten wel bekend. Je kunt er heel veel mee; wonden hoe erg ook, zéér goed mee helen. Vooral in de zomer, het houdt n.l. ook de vliegen ervandaan. Maar ook: op navelontsteking bij veulens, inwendig als reinigingskuur, bijv. bij eczeempaarden, sommige mokgevallen, dikke benen, ingekapselde ontstekingen, gallen, en is ook voor andere dieren en zelfs mensen te gebruiken! Het trekt alle vuiligheid naar buiten(inwendig absorbeert het) Het werkt vooral zolang het niet opgedroogd is, dus nat maken en/of nieuwe erop smeren. Het is er in korrel-, poeder en kant en klare pasta vorm. Ook zijn er zwachtels met leem te koop. Alles bij ruitersportzaken en paardendrogist. Ik heb er veel goed ervaringen mee (Vertagil)

*In de zomer zie je vaak gele korreltjes op de vacht van je paard. Dat zijn horzeleitjes. Die kun je er het beste afhalen, met je nagels of met een speciaal mesje ervoor. Dan krijgt je paard ze niet in grote aantallen binnen. Want in zijn lijf veroorzaken ze in de maanden erop veel problemen. Daarom moet je ook in de herfst weer goed ontwormen tegen horzellarven. De paardenhorzel is een bruin, vliegend insect. Hij lijkt op een bij, maar vliegt verticaal en legt zo de eitjes op, vooral, de benen. Paarden reageren erg nerveus op de horzel, omdat ze elke keer een aanraking voelen. Horzels zijn lastig te pakken te krijgen...

*Om te voorkomen dat het water in de waterbak bevriest kun je er een bal of stuk hout in laten drijven. Dat helpt wel, zolang het niet erg hard vriest, doordat het water blijft bewegen.

*Er zijn (ras)honden, zoals Border Collies, die overgevoelig zijn voor vergiftiging door de stoffen(b.v. ivermectine, moxidectine) uit wormkuren voor paarden. De dierenarts kan je er meer over vertellen, de gevoeligheid is nl. genetisch bepaald. Pas in ieder geval op dat je hond(elke hond!) geen mest eet van pas ontwormde paarden, of gemorst wormmiddel binnenkrijgt! Het blijft natuurlijk vergif....Meer over ontwormen kun je lezen in Irene's artikel hierover in menu Extra's.

*De IJslandse stijgbeugels die we kennen, bestaan uit een linker en een rechter! De slag moet namelijk altijd naar voren aan de buitenkant zitten, anders werkt het niet voor de veiligheid! Hou hier dus rekening mee als je ze aan het zadel hangt.

*Laat je paard liever niet (vaak) uit een hoge ruif eten. Het is slecht voor zijn rug, en het neervallende hooistof kan gemakkelijk de ogen en de luchtwegen irriteren...

*Colosan(o.a. bij de paardendrogist) is goed om altijd bij de hand te hebben voor koliek. Bijvoorbeeld koliek door te veel eten(gas/kramp) gaat er snel mee over. Ik heb er zeer goede ervaringen mee! Als de koliek erg is en/of je paard wordt niet beter binnen een kwartier, bel dan altijd de dierenarts!

*Laat spinnenwebben rond en in de stal altijd met rust, want de spinnen vangen veel muggen en andere insecten.